Το πιο σκληρό, το πιο καθυστερημένο τμήμα της κοινωνίας έδωσε συνειδητή ψήφο στο ναζιστικό μόρφωμα
Oταν δίπλα στο σπίτι του δολοφονημένου Παύλου Φύσσα, στο Κερατσίνι, η ναζιστική οργάνωση συγκεντρώνει 10,53% κανένας δεν δικαιούται να λέει ότι οι όσοι και όσες ψήφισαν Χρυσή Αυγή είναι απλώς οργισμένοι. Όταν καταγράφει σε όλη την επικράτεια, από την Θεσσαλονίκη έως την Κρήτη διψήφιο ποσοστό, όταν στο μαρτυρικό Δίστομο οι φασίστες διπλασιάζουν τις ψήφους τους, πρέπει να είναι κανείς αφελής να πιστεύει ότι η Χρυσή Αυγή ήρθε για να… φύγει. Όταν το ναζιστικό μόρφωμα, μετά τις συγκλονιστικές αποκαλύψεις, για το ρόλο του και τις εγκληματικές του πράξεις, καταφέρνει να διεισδύει και στο τελευταίο χωριό, η συζήτηση για το φαινόμενο αυτό, δεν επιτρέπεται να περιορίζεται σε κοκορομαχίες άνευ περιεχομένου. Άλλωστε, η Χρυσή Αυγή δεν έχει κρύψει την ταυτότητά της. Το αντίθετο θα έλεγα. Έχει ξεδιπλώσει στη θεωρία και την πράξη, ανατριχιαστικά, όλο το μαύρο «αξιακό» της πλαίσιο. Και με βάση αυτό κερδίζει.
Ψήφος με άποψη
Υπάρχει μία άποψη που ισχυρίζεται –και όχι αβάσιμα- ότι το ναζιστικό μόρφωμα κερδίζει εκμεταλλευόμενο τη φτώχεια, την απελπισία και την οργή των λαϊκών κοινωνικών στρωμάτων. Γι’ αυτό και συνδέει την άνοδο της Χ.Α. με την αντιλαϊκή πολιτική της μνημονιακής κυβέρνησης. Η άποψη αυτή έχει αναμφίβολα βάση, αλλά από μόνη της δεν λέει όλη την αλήθεια. Η οργή, η απελπισία θα μπορούσε άνετα να εκφραστεί στην κάλπη, για παράδειγμα, του ΚΚΕ ή της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, ή των ΑΝΕΛ και φυσικά στην κάλπη του ΣΥΡΙΖΑ, που αυτή τη στιγμή φαίνεται ότι αποτελεί την εναλλακτική λύση, τη δύναμη αυτή που μπορεί να ανακόψει την πορεία προς την κοινωνική καταστροφή. Γιατί τότε επέλεξαν να δώσουν θετική ψήφο στο ναζιστικό μόρφωμα; Δεν ήξεραν; Κανείς δεν μπορεί να το ισχυριστεί αυτό. Παραπλανήθηκαν; Από ποιον, από τι;
Ισχυρίζομαι ότι η ψήφος στους ναζιστές έχει ουσία, περιεχόμενο, βάθος, άποψη.
Αλλά ας μείνουμε στον ισχυρισμό της παραπλανημένης… οργής. Να καταλάβω, αν και αδυνατώ, ότι πολίτες του φτωχού Κολωνού, εξοργισμένοι από την ένδεια, την ανεργία και τη φτώχεια επέλεξαν να τιμωρήσουν την κυβέρνηση ψηφίζοντας τον Κασιδιάρη και την παρέα του. Το Κολωνάκι; Πώς στο κακό έδωσε 14% στους απόγονους του Χίτλερ; Η Κηφισιά, η Εκάλη, το Μαρούσι, το Ψυχικό, τα ακριβά Νότια προάστια; Και εκεί εξοργισμένοι, παραπλανημένοι;
Είναι αρκετοί, λοιπόν, που υποστηρίζουν ότι η άνοδος των ακροδεξιών ή ναζιστικών κομμάτων έχει άμεση σχέση με την οικονομική κρίση και την εξαθλίωση. Αλλά αν ήταν έτσι, πώς εξηγείται η άνοδος των κομμάτων αυτών, στη Γαλλία, την Ολλανδία, την Αυστρία, τη Δανία; Πώς μπορούμε να ερμηνεύσουμε την ιδεολογική επιρροή που ασκούν τα μορφώματα αυτά όχι μόνο σε προλεταριακές μάζες, αλλά και σε μικροαστικά ή μεγαλοαστικά κοινωνικά στρώματα;
Οι πολλές όχθες
Από παλιά στην ανανεωτική και ριζοσπαστική αριστερά, από την εποχή του «Ρήγα», μιλάγαμε για τις πολλαπλές αντιθέσεις μέσα στην κοινωνία. Γι’ αυτό και στη δημόσια εκφώνησή μας διατυπώναμε την άποψη για την ανάγκη καθολικής απελευθέρωσης.
Στην κοινωνία δεν υπάρχουν δύο όχθες, δεν υπάρχουν μόνο οι φτωχοί και οι πλούσιοι. Αν ήταν έτσι, οι φτωχοί, που είναι πολλαπλάσιοι των πλουσίων, θα είχαν βρει τον τρόπο να είναι κυρίαρχοι σε όλο τον πλανήτη. Η ιστορία, όμως, δεν το έχει αποδείξει. Σωστά λέγαμε τότε, το ισχυριζόμαστε και σήμερα, ότι στην κοινωνία υπάρχουν πολλαπλές διαχωριστικές γραμμές. Η ταξική, είναι μία από αυτές, η σημαντικότερη, αλλά όχι η μοναδική. Και αν θες να αλλάξεις τον κόσμο, όπως εμείς της ριζοσπαστικής αριστεράς, δεν μπορεί παρά να προσθέτεις δίπλα στην ταξική μεροληψία και άλλες, πολλές μεροληψίες.
Τα ναζιστικά μορφώματα το κάνουν με τον πιο ηχηρό, τον πιο δημόσιο τρόπο. Τοποθετούνται με σαφήνεια σε όλα τα επίδικα, σε όλα τα κρίσιμα ζητήματα, που διαμορφώνουν την εικόνα των ανθρώπινων και κοινωνικών σχέσεων. Διαμορφώνουν ένα παζλ, που φαίνεται καθαρά ο ναζιστικός κόσμος. Φαίνονται τα καφέ, τα ροζ, τα πράσινα, τα κόκκινα τρίγωνα, το Άουσβιτς, οι φούρνοι, το περιθώριο… Ας δούμε, για παράδειγμα, τι λένε για τη μετανάστευση και τους μετανάστες. Είναι αυτοί που πρωτοστατούν στη ρατσιστική θεωρία και τη κάνουν πράξη με τα τάγματα εφόδου, με τους ξυλοδαρμούς και τις δολοφονίες. Τα κόμματα εξουσίας, από την πλευρά τους, υιοθετούν τη ρητορική των ναζιστών, νομιμοποιώντας τις εγκληματικές πράξεις.
Η Χ.Α. ανοιχτά διακηρύσσει τον εθνικισμό, υιοθετώντας εύλογα, το παλαιό πασοκικό σύνθημα «η Ελλάδα ανήκει στους Έλληνες», που ενέπνευσε κατά δήλωσή του τον προφυλακισμένο βουλευτή της Χ.Α. Στ. Μπούκουρα. Και πίσω από αυτό διαγκωνίζεται ένα ολόκληρο σύστημα κομμάτων, για να αποδείξει τον πατριωτισμό, την ενότητα των ελλήνων, την ανάγκη απελευθέρωσης από το ζυγό της Γερμανίας. Λες και όλοι οι κάτοικοι που ζουν σε αυτό τον τόπο έχουν ίδια συμφέροντα, ίδιες ανάγκες, ίδιες επιθυμίες. Λες και ο Σαμαράς και η παρέα του, δεν ανήκουν στο ίδιο ευρωπαϊκό κόμμα με αυτούς που έχουν βουλιάξει την Ευρώπη στη κρίση και τον κόσμο της εργασίας στη φτώχεια. Λες και δεν υπάρχει ένα διεθνιστικό κεφάλαιο, που καταδυναστεύει τα φτωχά κοινωνικά στρώματα. Λες και πατρίδα είναι η συνοριακή γραμμή, τα βουνά και τα κτίρια και όχι άνθρωποι, με κοινά συμφέροντα, που ζουν στην Ελλάδα, την Ιταλία, την Γερμανία ή την Ολλανδία.
Η Χ.Α., επίσης, δεν διστάζει να τοποθετηθεί δημόσια για το ρόλο της γυναίκας μέσα στην οικογένεια, αλλά και την κοινωνία, ερχόμενη σε απόλυτη αντιπαράθεση με τις ιδέες της αριστεράς, του γυναικείου και του φεμινιστικού κινήματος ιδιαίτερα.
Κηρύσσει το μίσος στον «άλλον», στο διαφορετικό και τη διαφορετικότητα, επιχειρώντας να επιβάλλει μια κανονικότητα, μια δήθεν ορθόδοξη άποψη για τον κόσμο και την οργάνωση της κοινωνίας.
Τοποθετείται υπέρ της επαναφοράς της θανατικής ποινής, του περισσότερου και σκληρότερου εγκλεισμού, κατά των γάμων ομόφυλων ζευγαριών, εκδηλώνει το μίσος της για τη δημοκρατία και τις ελευθερίες, προβάλλει ένα μιλιταριστικό μοντέλο, μια απαγορευτική αντίληψη και πρακτική.
Μαζικό ναζιστικό ρεύμα
Αυτή είναι η Χ.Α. και πολλά άλλα. Και πάνω σε αυτά τα ζητήματα, σε αυτές τις θέσεις καλεί τον κόσμο να τη στηρίξει. Και αυτό έγινε. Ένα τμήμα της κοινωνίας, το πιο σκληρό, το πιο πολιτικά και κοινωνικά καθυστερημένο, της έδωσε συνειδητή ψήφο. Και αργά, βασανιστικά, οργανώνει τη δράση της παντού. Παρεμβαίνει σε κοινωνικούς χώρους, αποκτά προσβάσεις, ερείσματα, γίνεται μαζικό φαινόμενο. Για πρώτη φορά στην Ελλάδα, διαμορφώνεται ένα μαζικό ναζιστικό ρεύμα με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Και αυτό το ρεύμα δεν αντιμετωπίζεται ούτε με χάδια, ούτε με τη ψευδαίσθηση της παραπλάνησης ή του λάθους. Αντιμετωπίζεται επί της ουσίας, πολιτικά, αξιακά, ιδεολογικά. Αλλά αυτό θα σήμαινε ότι οι δυνάμεις της αριστεράς, κυρίως αυτές, θα έπρεπε να σηκώσουν το γάντι και να απαντήσουν πειστικά, λαϊκά, σε ένα ένα από αυτά τα ζητήματα.
Ο ρόλος της αριστεράς
Τις τελευταίες ημέρες έχει γίνει μεγάλη συζήτηση γύρω από τη διεκδίκηση των ψήφων του ναζιστικού μορφώματος. Τα κόμματα εξουσίας, για άλλη μια φορά, αποδεικνύουν ότι είναι αδίστακτα, καθώς κατηγορούν τον ΣΥΡΙΖΑ ότι φλερτάρει με τους ψηφοφόρους της Χ.Α ή ότι γίνονται αρραβώνες, ακόμα και για γάμους μίλησαν. Προφανώς δεν χρειάζεται να δώσουμε οποιαδήποτε απάντηση σε αυτές τις αθλιότητες. Αλλά πρέπει να μιλήσουμε επί της ουσίας. Μας ενδιαφέρουν οι ψήφοι που πήρε η Χρυσή Αυγή; Αν έβλεπα στο δρόμο ψηφοφόρο των ναζιστών και μου έλεγε ότι θα ψηφίσει Χ.Α. στις ευρωεκλογές και Δούρου, στην περιφέρεια, θα έλεγα «καμία ψήφος ναζιστή στην κάλπη μας, καμία, ούτε μισή και ας κερδίσει ο Σγουρός».
Αυτό, όμως, σημαίνει ότι δεν μας ενδιαφέρει μέρος αυτών των ανθρώπων να απομακρυνθεί από τη ναζιστική ιδεολογία; Προφανώς και μας ενδιαφέρει. Είναι πρώτιστο καθήκον μας. Αλλά για να γίνει θα χρειαστεί με υπερηφάνεια να μιλήσουμε για τις δικές μας ιδέες, του σοσιαλισμού με ελευθερία και δημοκρατία, τις απελευθερωτικές, τις ελευθεριακές, τις αξίες της ανεκτικότητας, της αλληλεγγύης σε όλους, της ανθρώπινης και κοινωνικής αξιοπρέπειας, του διεθνισμού, της ταξικής συμπόρευσης, της σεξουαλικής απελευθέρωσης, να μιλήσουμε για τα συρματοπλέγματα που χωρίζουν τους ανθρώπους, για τα σαπιοκάραβα, που βουλιάζουν στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο, για τις φυλακές και τα δικαιώματα, για την αντιαπαγορευτική μας αντίληψη και την αντιμετώπιση των ναρκωτικών. Θα χρειαστεί να συγκρουστούμε ιδεολογικά με όσους παίζουν με τη λογική της πατρίδας, που αφηγούνται εθνικά, την ίδια ώρα που προσκυνούν το διεθνοποιημένο κεφάλαιο. Αλλά η σύγκρουση αυτή δεν μπορεί να γίνει με τα όπλα του ιδεολογικού μας αντιπάλου, ούτε στο γήπεδό του, ούτε δανειζόμενοι συνθήματα, που φλερτάρουν με την εθνική αφήγηση και είναι ξένα με τη λογική της ριζοσπαστικής, κινηματικής και διεθνιστικής αριστεράς.
Πάνος Λάμπρου
Από την Εποχή 24.5.2014
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου